Het verbruiksprofiel is een grafiek of, vaker nog, een numerieke tabel die weergeeft hoeveel de gebruiker elk uur (voor elektriciteit) en elke dag (voor gas) verbruikt, het hele jaar door. Gewoonlijk wordt het verbruiksprofiel per uur op maandbasis samengevoegd om een bruikbare samenvatting te geven van het elektriciteits- of gasverbruik van een afnemer. Wanneer bij een leverancier een offerte wordt aangevraagd, is het verbruiksprofiel even doorslaggevend als de totale verbruikte hoeveelheid.
Het verbruiksprofiel hangt nauw samen met het soort activiteit waarvoor de energie of het gas worden gebruikt. Een groot dienstverlenend bedrijf, zoals een bank, verbruikt bijvoorbeeld waarschijnlijk het grootste deel van zijn energie tijdens de 10/12 werkuren van maandag tot vrijdag. Een 24-uurs industrie zal daarentegen ook ‘s nachts en in het weekend een aanzienlijk verbruik hebben. Elke activiteit, bedrijfstak of onderneming zal dus een ander en kenmerkend verbruiksprofiel hebben.